In veel religies en spirituele paden bestaat grote scepsis ten aanzien van onze verlangens. Zij zeggen: om écht vrij te worden, moeten we vrij worden van verlangen- en hebben daardoor soms de neiging om onze verlangens te onderdrukken. In de extremere gevallen leidt dat tot het celibaat of ascetisme.
En dat lijkt een adequaat antwoord op de ellende in de wereld. Vanuit ons onstuitbare verlangen naar macht en rijkdom worden oorlogen gevoerd en verdwijnen hele ecosystemen. En ik sta soms verstelt van hoe veel mensen seksueel getraumatiseerd zijn, zelfs in ons vredige Nederland. Gevaarlijk spul: onze verlangens!
Tantra heeft een andere opvatting; we zouden onze verlangens juist niet moeten onderdrukken, maar hélemaal leren kennen. Verlangens maken ons energiek en nieuwsgierig om uit te reiken, om nieuwe ervaringen te hebben en te groeien. Het houdt ons zelfs in leven: als we als baby’s niet de melk van onze moeder hadden verlangd, dan waren we al lang gestorven.
Maar moeten we er dan naar streven om ál onze verlangens uit te laten komen?
Het echte probleem is niet het verlangen zelf: dat is in zichzelf niet goed of slecht. Het probleem ligt in het feit dat op het moment dat we een verlangen vervuld hebben – laten we zeggen: je hebt een mooie glimmende nieuwe auto gekocht – onze aandacht onmiddellijk alweer uit gaat naar het volgende. We nemen nauwelijks de tijd om te genieten van wat we hebben verworven. En dan is er alweer een nieuwer model, groter, nóg glimmender! Hier beginnen we een verzameling aan te leggen van spullen die we niet werkelijk nodig hebben. Terwijl in rap tempo de natuurlijke bronnen van onze planeet opdrogen. En hoeveel we ook kopen of voor elkaar krijgen; wij zijn voortdurend onvervuld.
Hoewel Tantra erkent dat verlangens in potentie een destructieve uitwerking kunnen hebben, zegt ze toch: onderdruk ze niet. Maar ze zegt ook niet: achtervolg ze. Er is een derde weg.
De derde weg zegt: je kan je verlangens helemaal voelen, helemaal toelaten in je bewustzijn, terwijl je er toch niet per sé naar handelt. Je voelt hoe heerlijk het zou zijn om in die nóg nieuwere auto te rijden, het leer van de bekleding te voelen, het soepele stuur vast te houden, de ronkende motor te horen…Terwijl je al je zintuigen proeft, alle zoetheid van deze ervaring tot je neemt, is je verlangen vervuld.
Deze derde weg is niet het makkelijkste pad; je zal moeten leren om alle energie van je verlangens te houden in je lichaam. Maar je wordt er ook wakker van, energiek, vol van vuur.
Shakti & Shiva
De afbeelding van Shakti en Shiva in yabyum gaat over dit principe van het houden van verlangens in aanwezigheid. Shakti staat voor energie – en onze verlangens zijn daar vol van. Shiva vertegenwoordigd bewustzijn. Als Shakti niet door hem op schoot gehouden zou worden, zou haar wilde, ongeremde energie niets dan chaos en destructie veroorzaken. Maar Shiva’s bewustzijn zou geen energie, geen kracht hebben zonder Shakti. Dit uitzonderlijke schilderij hieronder is verkrijgbaar in een limited edition (50 x 70 cm) van 12 stuks, waarvan er nog enkele beschikbaar zijn. Hier vind je meer informatie.
VERLANGENS: EEN OEFENING (10 minuten)
> Ga op een meditatiekussen zitten, sluit je ogen en breng je aandacht een aantal minuten bij de sensaties in je hele lichaam
> Als je geland bent, richt je je aandacht bij je hart en de sensaties in en rondom je hart
> Laat iets in je bewustzijn opkomen waar je op dit moment naar verlangt. Misschien is het heel groot (een wereldreis, of die nieuwe Porsche!) misschien heel klein (een heerlijke latte machiato). Het maakt eigenlijk niet uit; kies iets wat vanzelf opkomt.
> Proef met al je zintuigen hoe het zou voelen om dit verlangen vervuld te krijgen.
> Breng je aandacht opnieuw in je lichaam. Hoe voelt het anders dan zojuist?
